اختلال خواندن و نوشتن
خواندن یک مهارت ابزاری است که از آن برای رسیدن به هدف های دیگر از جمله یادگیری استفاده می شود، خواندن نیازمند آن است که فرد بتواند بین حروف و صدای آنها ارتباط برقرار کند سپس حروف را منظم بر اساس توالی واقع شده در کلمه، بخواند و در نهایت بتواند آنچه را که خوانده درک کند. هر نوع مشکل در این پروسه منجر به نارسا خوانی یا اختلال خواندن می شود.
كودكان دارای اختلال خواندن معمولاَ با ورود به مدرسه شناخته ميشوند. چنين كودكاني در واقع تعجب والدين و مربيان خود را بر مي انگيزند چراكه عليرغم اين كه از هوش طبيعي يا حتي بالايي برخوردارند، بدون بهره گيري از آموزشهاي ويژه قادر به یادگیری خواندن نيستند.
بسته به شدت و نوع اختلال خواندن يك يا چند علائم زیر ممکن است در کودک مشاهده شود
- کودک در هجی کردن مشکل دارد و به‌سرعت، هجی کردن کلماتی که فراگرفته است را فراموش می‌کند.
- توانایی خواندن در کودک نسبت به سطح تحصیلی و توانایی صحبت کردنش، پایینتر است.
- کودک در تشخیص کلماتی که نوشتارش با خواندنش متفاوت است، مشکل دارد؛ مانند کلمه خاهش که خواهش نوشته می‌شود.
- در ترکیب کردن صداها و تلفظ یک واژه مشکل دارد. به‌طور مثال حروف ص، ن، د، ل، ی را تشخیص داده و تک تک می‌خواند، ولی نمی‌تواند کلمه صندلی را تشخیص بدهد.
- حروف آخر کلمه‌ها را حذف می‌کند. به‌طور مثال، خوردند را خوردن می‌گوید.
- برخی کودکان ممکن است در خواندن کلمات، مشکل نداشته باشند و آن را حفظ کرده باشند، ولکن حروف را نمی‌شناسند.
- سرعت خواندن کودک پایین است.
- در تلفظ یک واژه ناآشنا، مشکل دارد.
- کودک کلمات را بدون فاصله و پشت هم می‌خواند.
- کودک مبتلا به دیسلکسیا، الفبا و تلفظ آن را دیرتر از سایر کودکان فرا می‌گیرد.
- کودک دچار اختلال خواندن (دیسلکسیا) ممکن است در به‌خاطر سپردن روزهای هفته، ماه‌های سال و رنگ‌ها مشکل داشته باشد.
- جملات را به صورت کلمه به کلمه می خواندند و روی کلمات زیاد مکث می کند
- به جمله کلماتی را اضافه می کند
- حین خواندن ،کلمه یا عبارت را تکرار می کند
- جایگزین کردن یک کلمه بجای کلمه دیگر(تغییرافعال به میل خود)
- حذف کردن کلمات یا حروف(جاگذاری) را حذف می کند
- آینه خوانی یا وارونه خوانی
- در یادگیری زبان خارجی مشکل دارند.
- معمولاً سطح نوشتاری این کودکان پایینتر از سطح دانش و هوش هم‌سن و سال‌های خودش است.
- كمبود توجه و تمركز
- دقت بيش از اندازه به جزئي از كل يا برعكس كلي نگري و عدم توجه به اجزاء
- فقدان هماهنگي لازم در حركات
- عدم تثبيت برتري طرفي
- اختلال در درك ارتباط فضايي و جهت يابي
- آينه نويسي و وارونه نويسي
- اختلال در تقليد يا كپي موارد نوشته شده
- اختلال در تميز و تشخيص شنيداري و بينائي
درمان اختلال خواندن
اختلال خواندن هرچه زودتر تشخیص داده شود و اینکه بدانید که علائم اختلالات خواندن چیست، می تواند در درمان کودک روند رو به رشدی داشته باشد و در مدرسه پیشرفت بیشتری داشته باشد. شناسایی این اختلال توسط والدین، باعث می گردد تا آن ها با فشارهای نامناسب، انتقاد و سرزنش باعث تضعیف اعتماد به نفس کودک نشوند و کودک در آینده دچار افسردگی، اضطراب، پرخاشگری و بد رفتاری نخواهد شد.
قبل از هرکاری نیاز است تا این اختلال توسط گفتاردرمانگر تشخیص و درمان شود. تا این اختلال با بیماری هایی مانند بینایی، شنوایی و هوش پایین متمایز گردد.
