اختلال بلع
خوردن و نوشیدن از نیازهای ضروری و حیاتی برای حفظ سلامت عمومی، رشد اندام‌ها و بقای هر انسانی است. علاوه بر این غذا خوردن نوعی مهارت اجتماعی محسوب می‌شود بنابراین ضعف و ناتوانی در این عمل می‌تواند باعث تضعیف قوای جسمانی و حتی افسردگی و گوشه‌گیری شود.
اختلال بلع چیست؟
هر نوع مشکل در دهان گرفتن ، مکیدن، جویدن و بلعیدن موادغذایی و مایعات اختلال بلع نامیده می شود . اختلالات بلع در هر یک از مراحل مختلف بلع ممکن است اتفاق بیفتد
· مرحله دهانی شامل مکیدن، جویدن و حرکت غذا یا مایع از دهان به سمت گلو.
· مرحله حلق شامل شروع بلع حلقی ، عقب بردن مواد غذایی و بستن راه هوایی برای جلوگیری از ورود غذا یا مایعات به راه هوایی (آسپیراسیون) و جلوگیری از خفگی.
· مرحله مروی شامل حرکت مواد غذایی از طریق مری و رسیدن به معده.
اختلال بلع و تغذیه در کودکان موجب بروز علائم متفاوتی می شود
· کمان‌دار شدن یا سفت شدن بدن در طول تغذیه
· تحریک‌پذیری یا عدم هوشیاری در طول تغذیه
· نخوردن غذا یا مایعات
· عدم پذیرش بافت‌های مختلف از مواد غذایی (به عنوان مثال تنها غذاهای پوره یا غلات ترد)
· زمان تغذیه طولانی (به عنوان مثال، بیش از 30 دقیقه)
· مشکل در جویدن
· مشکل در تغذیه با شیر مادر
· سرفه یا عق زدن در وعده‌های غذایی
· آبریزش بیش از حد یا خروج مواد غذایی یا مایعات از دهان یا بینی
· مشکل هماهنگی تنفس با خوردن و نوشیدن
· افزایش گرفتگی در وعده‌های غذایی
· کیفیت صدای نفس آلود یا خشن
· تف کردن مکرر یا استفراغ
· ذات الریه در محدوده زمانی معین و یا عفونت‌های تنفسی
· رشد یا افزایش وزن کم تر از سن
افراد ممکن است به دلیل اختلال بلع و تغذیه در معرض خطرات مهمی قرار بگیرند
· کم آبی یا تغذیه نامناسب
· آسپیراسیون (ورود غذا یا مایعات به راه هوایی)
· ذات‌الریه یا عفونت تنفسی فوقانی مکرر که می‌تواند به بیماری ریوی مزمن منجر شود
· خجالت و انزوا در موقعیت‌های اجتماعی
اگر متوجه علائم اختلال بلع ، شدید حتما به گفتاردرمانگر مراجعه کنید
اگر تصور می‌کنید که فرزند شما در غذا خوردن مشکل دارد، به پزشک متخصص اطفال و گفتاردرمانگر مراجعه کنید. پزشک متخصص اطفال فرزند شما را از جهت هر گونه دلایل پزشکی برای مشکلات تغذیه، از جمله حضور ریفلاکس یا اختلالات متابولیک بررسی می‌کند. آسیب شناس گفتار و زبان (SLP) که متخصص در درمان کودکان مبتلا به اختلالات تغذیه و بلع می‌باشد نیز کودک شما را ارزیابی کند.
o در مورد تاریخچه پزشکی، رشد و علائم فرزندتان سوال می‌کند.
o قدرت و حرکت عضلات درگیر در بلع را بررسی می‌کند.
o تغذیه فرزند شما را جهت بررسی وضعیت، رفتار و حرکات دهان در طول خوردن و نوشیدن مشاهده می‌کند.
o در صورت لزوم، به منظور بررسی بلع جهت انجام آزمایش‌های ویژه ارجاع می‌دهد
درمان بر اساس علت و علائم اختلال بلع متفاوت است
بر اساس نتایج به دست آمده در ارزیابی تغذیه و بلع، گفتاردرمانگر ممکن است هر یک از موارد زیر را توصیه کند:
o مداخله پزشکی (به عنوان مثال دارو برای ریفلاکس)
o تغذیه درمانی مستقیم طراحی شده برای پاسخگویی به نیازهای فردی
o تغییرات تغذیه‌ای (به عنوان مثال غذاهای مختلف، اضافه کردن کالری به غذا)
o تغییرات درجه حرارت بافت‌ها و مواد غذایی آن‌ها
o تغییرات وضعیتی یا موقعیتی تغذیه(به عنوان مثال صندلی‌های مختلف)
o تکنیک‌های مدیریت رفتار
o ارجاع به سایر متخصصان مانند یک روانشناس یا دندانپزشک
o افزایش قدرت عضلات دهان
o افزایش حرکت زبان
o بهبود مهارت جویدن
o بهبود مکیدن یا توانایی نوشیدن
o هماهنگی الگوی تنفس، مکیدن و بلعیدن (برای نوزادان)
o تغییر دادن حجم،دما و بافت مواد غذایی برای اطمینان از بلع ایمن
بعضی از بیماری ها یا عواملی که بلع سالم را مختل می کنند
o اختلالات سیستم عصبی (به عنوان مثال فلج مغزی، مننژیت، انسفالوپاتی)
o شرایط دستگاه گوارش (به عنوان مثال ریفلاکس، سندرم روده کوتاه)
o نوزادان نارس یا کم وزن هنگام تولد
o بیماری قلبی
o شکاف لب یا کام
o شرایط موثر بر راه هوایی
o اوتیسم
o مشکلات تنفسی
o داروهایی که ممکن است باعث بی‌حالی یا کاهش اشتها شود
o مشکلات در تعاملات والدین با کودک در زمان وعده‌های غذایی
