گفتار درمانی روند درمانی بسیار مهمی برای درمان اختلالات گفتار است و بسیار مهم است که افراد برای گفتار درمانی به گفتار درمانگرانی مراجعه کنند که بهترین هستند. انتخاب بهترین دکتر گفتار درمانی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا یک گفتار درمانگر متخصص و با تبحر میتواند روند طولانی گفتار درمانی را به بهترین شکل ممکن هدایت کند. اینکه بهترین دکتر گفتار درمانی کیست و چه ویژگیهایی دارد را در ادامه به شکل کامل شرح خواهیم داد.
گفتار درمانگر کیست؟
گفتار درمانگر شخصی است که برای رفع اختلالات گفتاری به ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات مرتبط با گفتار، زبان و بلع میپردازد. به گفتار درمانگر، «پاتولوژیست گفتار و زبان» (SLP) نیز میگویند و در واقع گفتار درمانگر نوعی ارتباط درمانگر است. درمانگران به عنوان متخصصان حوزه گفتار درمانی دانش و مهارتهای خاصی در جهت بهبود تواناییهای گفتاری افراد دارند. این افراد دارای دانش گستردهای در زمینههای مختلف همچون فیزیولوژی گفتار، آسیبشناسی و اختلالات گفتار و زبان هستند و همچنین از مهارتهای ارتباطی بالایی برخوردارند تا بتوانند با افراد دارای اختلال گفتار به بهترین شکل ممکن ارتباط برقرار کنند.
گفتار درمانی چیست؟
قبل از اینکه به سراغ ویژگیهای یک گفتاردرمانگر خوب برویم، بیایید ببینیم اصلاً گفتاردرمانی چیست. گفتاردرمانی یک نوع درمان تخصصی است که به افرادی کمک میکند تا مشکلات مربوط به صحبت کردن، صدا و بلع را برطرف کنند. به عبارت سادهتر، گفتاردرمانگران با ارزیابی و درمان اختلالات ارتباطی، به افراد کمک میکنند تا بهتر صحبت کنند. این رشته تخصصی به افرادی کمک میکند که در بیان افکار و احساسات خود با چالش مواجهاند، تا بتوانند به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کنند.
ویژگیهای بهترین دکتر گفتار درمانی
برای انتخاب بهترین گفتار درمانگر بسیار مهم است تا افراد با ویژگیهای چنین گفتار درمانگرانی آشنا باشند. از جمله این ویژگیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تخصص و دانش در زمینه اختلالات گفتاری
یکی از مهمترین ویژگیهای بهترین گفتار درمانگر این است که تخصص خود را در زمینه گفتار درمانی به دست آورده باشد و با داشتن اطلاعات به روز در مورد تکنیکها و رویکردهای جدید درمانی به روند درمان کمک کند.
داشتن مهارتهای ارتباطی قوی
گفتار درمانگر باید بتواند یک ارتباط قوی و عمیق با مراجعین خود برقرار کند تا بتواند از خلال این ارتباط به بهترین شکل روند گفتار درمانی را ادامه دهد.
صبر و حوصله
روند گفتار درمانی یک روند زمانبر به شمار میرود و بسیار مهم است گفتار درمانگر با صبر و حوصله خود بتواند با مراجعین با سرعت و نیازهای مختلف به بهترین شکل ممکن پیش برود.
توانایی ارزیابی و تشخیص
یکی از ویژگیهای مهم گفتار درمانگر این است که بتواند مشکلات گفتاری و زبانی فرد را به درستی تشخیص دهد تا بتواند بر اساس آن بهترین شیوه درمان را انتخاب کرده و آن را پیگیری کند.
خلاقیت
از آنجایی که نیازهای افراد در گفتار درمانی متفاوت است یک گفتار درمانگر باید بتواند با انعطافپذیری و خلاقیت روش متفاوت و مناسبی را با توجه به نیازهای فرد انتخاب کند و در روند گفتار درمانی تغییراتی را به وجود آورد.
مهارت گوش دادن فعال
از دیگر ویژگیهای بهترین گفتار درمانگر این است که به شکل درستی به صحبتهای مراجعهکننده گوش دهد و با درک جزئیات آن به درک بهتر مشکلات برسد و به بهترین شکل ممکن روند گفتار درمانی را پیش ببرد.
تمام موارد گفته شده از جمله ویژگیهای بهترین دکتر گفتار درمانی به شمار میروند که باید حتماً در هنگام انتخاب گفتار درمانگر آنها را در نظر گرفت.
وظایف متخصص گفتار درمانی چیست؟
در کنار شناخت ویژگیهای بهترین دکتر گفتار درمانگر شناخت وظایف این فرد نیز بسیار مهم است. از جمله وظایف گفتار درمانگر باید به موارد زیر اشاره کرد:
توانایی تشخیص اختلالات گفتاری و زبانی
پیش از هر چیز وظیفه گفتار درمانگر این است که بتواند با استفاده از انواع تستها و ارزیابیهای مختلف نوع اختلال گفتاری و زبانی و میزان آن را تشخیص دهد. در روند تشخیص اختلالات گفتاری ارزیابیهای گفتار درمانگر شامل بررسی مشکلات تلفظ، روان بودن گفتار، گیرایی و بیانی زبان و نحوه کارکرد عضلات دهان و گلو میشود.
انتخاب نوع درمان و برنامهریزی روند گفتار درمانی
از دیگر وظایف بهترین دکتر گفتار درمانی این است که بتواند یک برنامه شخصیسازی شده و مناسب فرد را طراحی کند. این برنامه به طور معمول متشکل از فعالیتهای مداخله زبان، تکنیکهای تقویت عضلات گفتاری و بلعی و تمرینات حرکتی دهان است.
اجرای جلسات گفتار درمانی
پس از مراحل قبل بهترین دکتر گفتار درمانگر جلسات را به شکل فردی یا گروهی آغاز میکند. این جلسات میتواند در محیطهای مختلفی همچون مدرسه، کلینیک، خانه و یا به شکل آنلاین برگزار شود.
برگزاری جلسات مشاوره با بیماران و خانوادهها و انجام پشتیبانی
بسیار مهم است که گفتار درمانگر در روند کار خود به بیمار و خانواده آنها مشاوره و راهنماییهای لازم را ارائه دهد. این مشاورهها شامل ارائه تکنیکها و استراتژیهای مختلف به خانواده فرد است تا روند حمایت و درمان در خانه نیز دنبال شود.
مشورت و همکاری با سایر متخصصان
بهترین گفتار درمانگر همچنین باید در روند درمان با پزشکان متخصص دیگری همچون کار درمانگران، پزشکان مغز و اعصاب، فیزیوتراپیستها، روانپزشکان و معلمان همکاری داشته باشد تا در صورت نیاز از تخصص آنها استفاده شود.
پشتیبانی مستمر
بسیار مهم است گفتار درمانگر در روند درمان به شکل مداوم وضعیت فرد را بررسی کند و رویکرد درمان را با توجه به پیشرفت بیمار و نیازهای او ادامه دهد.
کمک به بازسازی نحوه زندگی بیمار
از دیگر وظایف گفتار درمانگر این است که مشاوره و راهنماییهای لازم را به خانوادهها و محیطهای آموزشی بدهد تا یک شرایط مناسب برای بهبود بیمار فراهم شود.
دکتر گفتار درمانی چه آموزش هایی دیده است؟
دکتر گفتار درمانی برای اینکه بتواند در این رشته به فعالیت بپردازد باید به شکل تخصصی در رشته گفتاردرمانی تحصیلکرده باشد. افراد گفتار درمانگر در ایران از دانشگاههای علوم پزشکی فارغالتحصیل میشوند و دارای کارت نظامپزشکی هستند. این افراد در زمینههای آناتومی دهان و نواحی اطراف، فیزیولوژی و کارکردهای مختلف مغز دانش خود را کسب کردهاند. گفتار درمانگران با تکنیکهای تخصصی و تمرینات هدفمند آشنا هستند تا بتوانند به بهبود تواناییهای ارتباطی و گفتاری افراد کمک کنند.
گفتار درمانگران همچنین به شکلی آموزش دیدهاند تا بتوانند به تشخیص اختلالات گفتاری در کودکان و بزرگسالان بپردازند و سپس درمانهای مناسب را ارائه دهند.
همچنین گفتار درمانگران آموزش دیدهاند تا بتوانند با تیمهای پزشکی دیگر همچون پزشکان مغز و اعصاب، روانپزشکان، فیزیوتراپیستها و کار درمانگران ارتباط نزدیک و مؤثری داشته باشند تا به این ترتیب در صورت نیاز با مشورت با آنها بهترین گامهای عملی را در جهت درمان بردارند.
چه زمانی کودک به دکتر گفتار درمانی نیاز دارد؟
بسیاری مواقع والدین در تشخیص اینکه فرزند آنها به گفتار درمانی نیاز دارد یا خیر دچار مشکل هستند. بسیار مهم است تا والدین بدانند چه نشانههایی میتواند نشان دهد کودک آنها به گفتار درمانی نیاز دارد. از جمله این نشانهها و علائم موارد زیر هستند:
کم بودن تعاملات اجتماعی کودک
برای اینکه والدین بدانند تعاملات اجتماعی کودک آنها طبیعی یا غیرطبیعی است باید شاخصهای زیر را در نظر بگیرند:
- کودک از بدو تولد تا سه ماهگی به لبخند زدن و دالی کردن واکنش نشان میدهد.
- از سن 7 تا 12 ماهگی کودک به تولید برخی صداها و رفتارهایی مانند دست زدن و اشاره کردن میپردازد.
- از 7 تا 24 ماهگی کودک میتواند صحبتهای اطرافیان را بفهمد و به آنها پاسخ گوید.
- در صورتی که کودک شما در درک و اجرای نکات گفته شده دچار مشکل بود باید حتماً با یک گفتار درمانگر مشورت کرد.
کاهش صداها، اشارات و یا کلمات کودک
از لحاظ تکلم نیز باید کودک را در نظر گرفت. کودک یک ساله به طور معمول برای بیان برخی کلمات تلاش میکند و در ۱۸ ماهگی کودک سعی میکند تا دو کلمه را به یکدیگر بچسباند. اگر والدین متوجه شدهاند کودک کلمات اندکی را استفاده میکند یا اصلاً صحبت نمیکند باید حتماً با آسیبشناس گفتار و زبان مشورت کنند.
دشوار بودن فهم بیان کودک
از سن ۱ و نیم تا ۲ سالگی باید والدین بتوانند آنچه را که کودک قصد گفتنش را دارد متوجه شوند. اگر در فهم بیان کودک دچار مشکل هستید باید حتماً این مسئله را با گفتار درمانگر در میان بگذارید.
عدم ترکیب درست کلمات در کودک
از سن حدود ۱۸ ماهگی کودک باید بتواند کلمات را با یکدیگر ترکیب کند. اگر کودک تا ۳ سالگی عباراتی همچون «مامان آمد» یا «بابا رفت» را نمیتواند ادا کند باید حتماً با یک گفتار درمانگر مشورت نمود
تقلای بسیار برای آواسازی و کلمهسازی
کودک باید بتواند در سن ۲ سالگی صامتهایی مانند «پا»، «با» یا «ما» را به راحتی بیان کند و یا در سه سالگی کلماتی قوی مانند «گ» یا «ک» تلفظ کند. اگر کودک شما توانایی انجام چنین کارهایی را ندارد باید حتماً با یک گفتار درمانگر مشورت کرد.
همچنین در شرایط زیر کودکان به گفتار درمانی نیاز خواهند داشت:
- داشتن مشکل در تغذیه و بلع
- شکاف کام
- اختلالات طیف اوتیسم
- لکنت زبان
- مشکلات شنوایی
- ناتوانی جسمی
- اختلالات صدا
زمانی که والدین مشکلات نام برده را در کودک خود تشخیص میدهند باید هرچه سریعتر با یک گفتار درمانگر مشورت کنند.
همچنین در حالت کلی میتوان گفت اگر کودک شما در سنین ذکر شده، این ویژگیها را دارد بهتر است با یک گفتار درمانگر مشورت کنید:
اگر کودک شما یک ساله است اما،
- به صدا کردن اسمش واکنش نشان نمیدهد .
- صدا سازی و قان و قون ندارد.
- حرکاتی مثل اشاره کردن و یا بای بای کردن را انجام نمیدهد.
- به سرنخهای ارتباطی توجه نمیکند و خود نیز سعی در برقراری ارتباط ندارد.
- به درخواستهای ساده مانند: برو، بیا واکنش نشان نمیدهد.
دو ساله است ولی،
- حرکات را بیشتر از واژگان برای برقراری ارتباط ترجیح میدهد.
- در تقلید کلمات ساده مشکل دارد.
- در درک درخواستهای کلامی ساده مشکل دارد.
- از کلمه برای برقراری ارتباط استفاده نمیکند.
- جملات دو کلمهای ندارد.
سه ساله است اما،
- فقط صداها یا کلمات خاصی را بارها و بارها میگوید و نمیتواند از زبان شفاهی برای برقراری ارتباط و مرتفع کردن نیازهای فوری خود استفاده کند.
- جملات سه کلمه ای نمیگوید.
- خزانه واژگانی محدود دارد.
- گفتارش برای والدین نامفهوم است.
در چهارسالگی،
- از دستورات و قوانین کلاسی یا مهد کودک پیروی نمیکند.
- جملاتش کوتاه است .
- جهت توصیف اتفاقات قادر نیست جملات را پشت سر هم قرار دهد.
- گفتارش برای دیگران واضح نیست.
وارد پیش دبستانی شده است اما،
- از دستورات و قوانین کلاسی یا مهد کودک پیروی نمیکند.
- جملاتش کوتاه است .
- جهت توصیف اتفاقات قادر نیست جملات را پشت سر هم قرار دهد.
- گفتارش برای دیگران واضح نیست.
در مدرسه،
- در یادگیری حروف الفبا صدا کشی و بخش کردن کلمات مشکل دارد.
- در یادگیری خواندن ، نوشتن مشکل جدی دارد.
- در خواندن و درک آن مشکل دارد.
بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران
برای یافتن بهترین دکتر گفتار درمانی میتوان به مراکز گفتار درمانی مختلفی مراجعه کرد. در انتخاب مرکز گفتار درمانی بسیار مهم است تا افراد موارد گفته شده در ارتباط با بهترین دکتر گفتار درمان را در نظر داشته باشند. یکی از مراکز گفتار درمانی معتبر، مرکز گفتار درمانی دکتر پونکی است. این مرکز یک کلینیک گفتار درمانی در پونک تهران به شمار میرود و افراد میتوانند با اطمینان خاطر از خدمات این کلینیک که به کلینیک گفتار درمانی آسان شناخته میشود، استفاده کنند.
کلام پایانی
آشنایی با بهترین دکتر گفتار درمانی بسیار اهمیت دارد تا افراد با اطمینان خاطر پروسه درمان کودک خود را به دست درمانگر بسپارند. بهترین دکتر گفتار درمانی ویژگیهای خاصی دارد که مهمترین آنها تخصص و تجربه این فرد است تا با تشخیص مشکلات گفتاری بهترین روش درمانی را برای فرد در نظر بگیرد. همچنین بسیار مهم است والدین با مشکلات گفتاری کودکان آشنا باشند تا بتوانند با مشاهده آنها جهت درمان به موقع اقدام کنند. بسیار مهم است مشکلات گفتار درمانی کودک در زمان درست تشخیص و درمان شود تا فرد در بزرگسالی مشکلات بسیاری را از لحاظ روحی و روانی تجربه نکند.