یکی از سؤالات بسیاری از افراد این است که چه کسانی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟ به صورت کلی می‌توان گفت افرادی که دچار اختلال گفتار و زبان هستند باید از گفتار درمانی استفاده کنند. اختلالات گفتار و زبان می‌تواند به شکل‌های مختلفی فرد را دچار مشکل سازند و به همین دلیل نیازمند درمان هستند. افراد دچار اوتیسم، لکنت زبانی، تأخیر در گفتار و... از جمله کسانی هستند که نیاز به گفتار درمانی دارد. در این مقاله به شکل کامل به اینکه چه کسانی به گفتار درمانی نیاز دارند خواهیم پرداخت.
گفتار درمانی چیست؟
گفتار درمانی به عنوان یکی از شاخه‌های توان‌بخشی به شمار می‌رود. این روش درمانی به تشخیص مشکلات زبان، گفتار و بلع می‌پردازد و سپس اقدامات لازم را برای درمان آنها در نظر می‌گیرد.
گفتار درمانی می‌تواند از سنین کودکی تا بزرگسالی به رفع مشکلات گفتار و زبان کمک کند. این درمان تنها به صحبت کردن افراد محدود نمی‌شود بلکه از آن می‌توان برای کمک به کسانی که در اثر آسیب‌های مغزی یا آسیب دستگاه گفتاری دچار مشکل هستند استفاده کرد.
گفتار درمانگر کیست؟
گفتار درمانگر speech therapist به اختصار SLP نامیده می‌شود. این فرد از دانشگاه‌های علوم پزشکی فارغ‌التحصیل شده و کارت نظام پزشکی دارد. گفتار درمانگر به علوم مختلف فیزیولوژی، آناتومی دهان و نواحی اطراف آن تسلط دارد و همچنین به کارکردهای مختلف مغز که در ارتباط با بخش‌های گفتاری هستند آشنا است. گفتار درمانگر وظیفه دارد تا به بررسی و تشخیص اختلال در زمینه گفتار، زبان و بلع بپردازد و با توجه به وضعیت هر شخص یک روش درمانی مشخص را در نظر بگیرد.
چه افرادی به گفتار درمانی نیاز دارند؟
در اینجای مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که چه افرادی باید به گفتار درمانگر مراجعه کنند. از جمله کسانی که به گفتار درمانی نیاز دارند افراد زیر هستند:
افراد دچار لکنت زبان
لکنت زبان به طور معمول یک مشکل ژنتیکی است و علائم آن از دوران کودکی نمود پیدا می‌کند. اگر این مشکل در دوران کودکی برطرف نشود می‌تواند مشکلات بسیاری را در بزرگسالی متوجه فرد سازد. درمان قطعی برای لکنت زبان وجود ندارد اما می‌توان با کاهش دادن استرس آن را کنترل کرد. گفتار درمانی برای لکنت زبان در سنین کم توصیه می‌شود تا از شدت آن کاهش یابد و این اختلاف برطرف شود.
اوتیسم
یکی دیگر از مشکلاتی که باعث می‌شود افراد نیاز به گفتار درمانی داشته باشند اوتیسم است. اوتیسم نیز مانند لکنت زمینه ژنتیکی دارد و به طور معمول از دوران کودکی علائم آن دیده می‌شود. کودکان دچار اوتیسم مشکلات بسیاری را تجربه می‌کنند که یکی از آنها نداشتن کلام یا نداشتن کلام هدفمند است. این کودکان در بسیاری از عملکردهای خود دچار مشکل هستند که یکی از این عملکردها کلام آنها است. درمان اختلال گفتار کودکان مبتلا به اوتیسم به صورت علائم درمانی انجام می‌شود. هدف از گفتار درمانی کودکان اوتیسم این است که به برقراری ارتباط توسط آنها کمک شود.
افراد دچار اختلالات تلفظ
یکی از مشکلاتی که بسیاری از کودکان ممکن است آن را تجربه کنند تلفظ نادرست بسیاری از کلمات است. تلفظ نادرست تا سنینی ممکن است در بسیاری از کودکان دیده شود و غیرطبیعی نیست؛ اما اگر پس از سنین مشخص همچنان این مشکل دیده شود باید برای درمان آن اقدام کرد. در گفتار درمانی برای اختلال تلفظ تمرین‌های مختلفی برای افراد مبتلا به اختلال تلفظ در نظر گرفته می‌شود تا این مشکل تا حدود بسیار زیادی برطرف گردد. از آنجایی که اختلال تلفظ می‌تواند تحصیل کودکان را با مشکلات بسیاری مواجه سازد درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
افراد مبتلا به سی پی (cp)یا فلج مغزی
از دیگر افرادی که نیاز به گفتار درمانی دارند افراد دچار مشکل فلج مغزی هستند. فلج مغزی کودکان نوعی اختلال حرکتی است که می‌تواند کلام و هوش کودک را درگیر کند. مشکلاتی نظیر نرسیدن اکسیژن به مغز در هنگام زایمان یا قبل یا پس از آن می‌تواند باعث این مشکل باشد. بر اثر فلج مغزی بخشی از مغز کودک می‌میرد و به همین دلیل مغز نمی‌تواند عملکرد مناسبی از خود نشان دهد. این بیماری می‌تواند باعث سفتی دست و پاها شود و یا حتی عملکرد عضلات دخیل در گفتار را تحت تأثیر قرار دهد و به این ترتیب باعث مشکل در گفتار شود. برای بهبود مشکلات کودکان مبتلا به به این بیماری، گفتار درمانی برای فلج مغزی لازم است.
تاخیر کلامی
از دیگر افرادی که نیاز به گفتار درمانی برای تاخیر در رشد زبان و گفتار دارند افراد مبتلا به تأخیر کلامی هستند. این مشکل بسیار در کودکان دیده می‌شود و به این اشاره دارد که کودک در سنین مورد نظر نمی‌تواند از تعداد کلمه‌های مناسب استفاده کند. دلایل تأخیر کلامی متفاوت هستند و مواردی همچون مشکلاتی در مغز یا ضعف در عضلات مرتبط با گفتار می‌توانند عامل آن باشند.
اختلالات بلع
افراد دچار اختلال بلع نیز نیاز به گفتار درمانی دارند. این افراد در بلع یعنی غذا خوردن و قورت دادن دارای مشکل هستند و غذایی که قورت داده می‌شود در گلوی آنها می‌پرد. به طور معمول بیماران دچار سکته مغزی یا بیماران دارای تومورهای مغزی این وضعیت را تجربه می‌کنند و باید با استفاده از گفتار درمانی اختلال بلع، با تقویت عضلات یا بهبود بالانس در عضلات به بهبود مشکل آنها کمک کرد.
افراد مبتلا به سندروم داون
یکی از بیماری‌هایی که باعث می‌شود افراد به گفتار درمانی نیاز داشته باشند بیماری سندروم داون است. کودکان دچار این بیماری دچار تأخیر در گفتار هستند و نز = می‌توانند به درستی صحبت کنند و نیاز به گفتار درمانی دارند.
افراد دچار بیماری‌های عصبی
بسیاری از بیمارانی که مبتلا به بیماری‌های نورولوژی همچون پارکینسون، ام اس و هانگتینگتون هستند نیاز به گفتار درمانی پیدا می‌کنند. این بیماری‌ها باعث ضعف در عضلات بدن می‌شوند و این ضعف می‌تواند عضلات صورت را تحت تأثیر قرار دهد و مشکلاتی را در صحبت کردن به وجود آورد. گفتار درمانگر با تمرینات مختلف کمک می‌کند تا این افراد بتوانند کنترل بهتری روی عضلات صورت داشته باشند و به این ترتیب بهتر صحبت کرده یا غذا بخورند.
کودکان مبتلا به شکاف لب و یا شکاف کام
دسته دیگری از افراد که به گفتار درمانی نیاز دارند کودکان مبتلا به شکاف لب و یا شکاف کام هستند. این مشکل یک مشکل ژنتیکی است که از هر ۱۶۰۰ نوزاد یک نوزاد را می‌تواند درگیر کند. از آنجایی که جراحی این مشکل در سنین پایین امکان‌پذیر نیست باید پس از بسته شدن شکاف کام و لب خدمات گفتار درمانی آغاز گردد. کودکان مبتلا به این عارضه دچار مشکلاتی در آواسازی هستند و نمی‌توانند کلمات را به شکل درستی تلفظ کنند.
افراد مبتلا به سرطان دهان یا گلو
درمان سرطان دهان یا گلو می‌تواند بر روی صدا، نحوه صحبت، وضوح صحبت، جویدن و بلع غذا تأثیر بگذارد. افراد پس از درمان سرطان خود به دلیل مشکلات ذکر شده نیاز به گفتار درمانی خواهند داشت.
موارد نام برده از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که نیاز به گفتار درمانی دارند و بسیار مهم است افراد با آگاهی از این مشکلات هرچه سریع‌تر جهت گفتار درمانی اقدام کنند.
مزایای گفتار درمانی چیست؟
گفتار درمانی یک روش درمانی تخصصی است که به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های گفتاری، زبانی و بلع خود را بهبود بخشند. این درمان به ویژه برای افرادی که به اختلالات گفتاری یا زبانی مبتلا هستند، مفید است. از جمله مزایای گفتار درمانی موارد زیر هستند:
بهبود مهارت‌های گفتاری
اصلی‌ترین نقش گفتار درمانی بهبود مهارت‌های گفتاری است. گفتار درمانی به بیماران کمک می‌کند تا توانایی تولید صدا و تشکیل جملات را بهبود بخشند.
تقویت درک زبان
گفتار درمانی نقش مهمی در بهبود توانایی درک زبان دارد. افرادی که با مشکلاتی در فهم زبان مواجه‌اند، می‌توانند با استفاده از تکنیک‌های گفتار درمانی توانایی خود را در درک گفتار و نوشتار تقویت کنند.
افزایش اعتماد به نفس
افرادی که مشکلات گفتاری یا زبانی دارند به طور معمول اعتمادبه‌نفس کمی دارند. گفتار درمانی می‌تواند به افزایش اعتمادبه‌نفس آنها در برقراری ارتباط با دیگران کمک کند.
پیشگیری از عوارض ثانویه
درمان زودهنگام اختلالات گفتاری و زبانی می‌تواند از بروز عوارض ثانویه مانند مشکلات اجتماعی، تحصیلی و عاطفی جلوگیری کند.
بهبود مهارت‌های ارتباطی
گفتار درمانی به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشند و توانایی خود را در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران را افزایش دهند. این موضوع به بهبود روابط شخصی و اجتماعی افراد کمک می‌کند.
مدیریت اختلالات بلع
در افرادی که دچار مشکلات بلع (دیسفاژی) هستند، گفتار درمانی می‌تواند به بهبود توانایی بلع و کاهش خطر عفونت‌های تنفسی ناشی از بلع نادرست کمک کند.
موارد نام برده از جمله مزایای گفتار درمانی هستند که می‌توانند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد داشته باشند و به همین دلیل گفتار درمانی در کلینیک گفتار درمانی آسان یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید برای افراد دچار اختلال گفتار در نظر گرفته شود.
کلام پایانی
شاید برای بسیاری از افراد سؤال باشد که چه کسانی به گفتار درمانی نیاز دارند. گفتار درمانی مناسب افرادی است که دچار اختلال در گفتار و زبان خود هستند و این مسئله باعث می‌شود نتوانند به شکل صحیح از گفتار خود استفاده کنند. افراد مختلفی همچون مبتلایان به اوتیسم، سندروم دان، فلج مغزی و... نیازمند گفتار درمانی هستند تا به این ترتیب به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک شود. شناخت اختلالاتی که نیازمند گفتار درمانی هستند کمک می‌کند تا افراد سریع‌تر برای درمان مشکلات گفتاری اقدام کنند و به این ترتیب روند گفتار درمانی به شکل سریع‌تری طی شود.
منابع:
